Hendrik Johannes Cruijff. Geboren op 25 april 1947 in het burgerziekenhuis aan de Linnaeusstraat in Amsterdam. Opgegroeid in Betondorp op een steenworp afstand van stadion de Meer. Het theater waar hij later furore zou maken.
Met de bal aan de voet in zijn eigen Amsterdamse wijkje, ziet jeugdtrainer Jany van der Veen het talent van de kleine Johan of ‘Jopie’, zoals zijn moeder hem altijd noemt. Cruijff mag bij Ajax voetballen, zonder dat daar een proefwedstrijd voor nodig is. Hij heeft talent genoeg. Op tienjarige leeftijd wordt hij opgenomen in de jeugdopleiding van de club waar moeder Nel al verschillende klusjes doet.
Het talent
In 1963 tekent het dan zestienjarige talent een fulltime contract, als tweede speler in het betaalde voetbal, naast teamgenoot Piet Keizer. Ajax is dankzij het contract de vier jaar daarna sowieso verzekerd van de diensten van Cruijff.
Op 15 november 1964 volgt zijn officiële debuut tegen GVAV. Ajax verliest met 3-1, maar de enige Amsterdamse goal komt wel van de voet van ‘Jopie’. Ajax draait op dat moment een matig seizoen. Trainer Vic Buckingham krijgt de boel niet aan de praat en keert terug naar Engeland. Hij wordt in 1965 opgevolgd door Rinus Michels. En eigenlijk begint ook daarmee het succes voor Cruijff.
Toch eindigt seizoen 1964/1965 niet goed. Ajax handhaaft zich ternauwernood in de Eredivisie. De Amsterdammers eindigen vierde van onder op slechts vier punten boven nummer laatst NAC.
Daarna gaat het draaien in Amsterdam. Ajax wordt kampioen in 1966. Cruijff wordt langzamerhand, slechts een tiener nog, de koning van het elftal. Barstensvol talent en voetbalgogme. Dat komt in seizoen 1966/1967 volledig tot wasdom. Cruijff wordt topscorer in een elftal dat in één Eredivisie-jaargang 122 doelpunten maakt, waarvan 33 treffers van die jongen uit Betondorp. In 1969 klopt Ajax ook Europees op de deur. Cruijff en consorten halen de finale van de Europa Cup I, maar verliezen dan nog kansloos van AC Milan. Het is wel het bewijs dat Ajax echt kanshebber is om de belangrijkste Europese prijs te winnen.
Het succes
De jaren zeventig volgen. De Ajax-hegemonie kent in de beginjaren van dat decennium geen grenzen. Aan de hand van Cruijff wint Ajax in 1971 zijn eerste Europa Cup I. Een jaar later volgt de tweede. Nog een jaar later, nummer drie. Ook de Wereldbeker en de Europese Supercup worden aan het lijstje toegevoegd. Alsof het niks is. Het team had domweg met elkaar besloten alles te willen winnen, wat ter te winnen viel. Ajax is dan onverslaanbaar.
-
-
De nummer 14 zou zijn contract kort na de finale verlengen. -
-
In 1973 vertrekt Cruijff naar FC Barcelona. Tot op de dag van vandaag wordt ‘El Salvador’, de Verlosser, op handen gedragen in Spanje. Hoewel hij daar slechts twee prijzen pakte met de Spaanse topclub. Het is Michels die destijds hem naar Camp Nou haalt. "Ik ben door Michels altijd fantastisch behandeld. Hij heeft mij dingen bijgebracht waardoor ik de mens ben geworden, die ik nu ben", zou Cruijff later over Michels zeggen.
In het shirt van de Spaanse topploeg wordt Cruijff nog twee keer verkozen tot Europees voetballer van het jaar. Die eer viel hem in 1971 al Ajacied eerder ook al te beurt. Op 31-jarige leeftijd speelt Cruijff in 1978 zijn laatste wedstrijd voor FC Barcelona.
In de jaren tachtig keert Cruijff weer terug in Amsterdam. Op 6 december 1981 maakt hij zijn rentree in de Meer tegen HFC Haarlem. Inmiddels 34 jaar oud. Met een sublieme boogbal over doelman Edward Metgod laat Cruijff zien dat hij het voetballen nog niet verleerd is. Er volgen twee prachtseizoenen waarbij Ajax tweemaal kampioen wordt. Het blijken zijn laatste minuten als spelend Ajacied. Na een seizoen Feyenoord, waarmee hij de dubbel wint, stopt Cruijff met voetballen.
De trainer
De nummer 14 van Ajax keert in 1985 terug als trainer. Met spelers als Frank Rijkaard, Sonny Silooy, Marco van Basten, Ronald Koeman en Gerald Vanenburg heeft hij goud in handen. In de drie jaar dat hij trainer is in Amsterdam, wordt hij geen landskampioen, maar pakt Cruijff wel twee keer de KNVB Beker. Ook wint hij in seizoen 1986/1987 de Europa Cup voor bekerwinnaars, die later opgaat in de UEFA Europa League. Een prachtige hoofdprijs.
De naam Cruijff is dankzij al zijn verdiensten voor altijd verbonden aan de club. Op de zestigste verjaardag van de legendarische voetballer besluit Ajax het rugnummer 14 te bevriezen. "Een hommage aan een unieke voetballer", verklaart voorzitter John Jaakke in 2007.
Sinds 2018 draagt ook het stadion van Ajax de naam Johan Cruijff ArenA. Cruijff is na zijn spelers- en trainersloopbaan altijd blijven meeleven met zijn club (in goede en slechte tijden). Dat maakt hem tot een echte Ajacied. Voor eens en altijd.
