Ajax schreef op 30 mei 1973 voetbalgeschiedenis door de Europa Cup I (nu UEFA Champions League) voor de derde keer op rij te winnen. Die unieke prestatie leverde vijftig jaar later de Ajax Doc 'Ajax 1973: voltooiing van de trilogie' op. De documentaire is nu te zien op de Ajax-kanalen. Daarbij zijn ook de Ajax Docs 'Ajax 1972: de beste finale' en 'Ajax 1971: de eerste Europa Cup' voor iedereen te zien!
De eerste Europa Cup 1 in 1971, nummer twee in 1972 en op 30 mei 1973 volgde nummer drie: Ajax voltooide de trilogie. "Ajax is het sterkste wat er op voetbalgebied in de wereld te bewonderen valt. Ongeëvenaarde klasse", zo omschreef Bayern München-trainer Udo Lattek het ooit. In de Europa Cup-finale van 1973 werd de Italiaanse kampioen Juventus met 1-0 verslagen. Ajax won door het doelpunt van Rep zijn derde 'Cup met de Grote Oren'.
Rep, Mulder, Capello én (Grietje) Mühren
In de documentaire 'Ajax 1973: voltooiing van de trilogie' blikken de oud-Ajacieden Rep en Mulder, toenmalig Juventus-speler Capello en de weduwe van Gerrie Mühren, Grietje Mühren, terug op die fenomenale mijlpaal uit het seizoen 1972/1973. De documentaire was eerder te zien op ESPN.
De trilogie is ook vijftig jaar na dato nog altijd een uitzonderlijke prestatie. In een seizoen waarin Ajax ook de sterkste was in de Eredivisie, de Wereldbeker opeiste en de UEFA Super Cup won, was het binnenhalen van de derde Europa Cup 1 in drie seizoenen een fenomenaal slotstuk van een – opnieuw - goudomrand Ajax-seizoen.
Mulder speelde niet veel in 1972/1973, maar hij komt in de documentaire woorden te kort voor het Ajax van die tijd. Hij kwam zelf in de zomer van 1972 over van RSC Anderlecht. "Ajax had het beste team ter wereld. Daar wilde ik bij zijn. Ik kon ook naar Feyenoord, maar Ajax en Amsterdam trokken mij meer. Dat kwam ook door Johan Cruijff, Piet Keizer, Johan Neeskens en Rep."
Suprematie
De zegetocht door Europa begon bij CSKA Sofia. Na overwinningen op Bayern München en Real Madrid volgde eind mei 1973 de finale tegen De Oude Dame. "Ik zie die jongens van Juve nog aankomen: ze keken tegen Ajax op", herinnert Mulder zich nog de suprematie van Ajax destijds. "Voor de wedstrijd stonden we al met 1-0 voor."
Ook Italiaans voetbalicoon en Juventus-middenvelder Capello was onder de indruk van de tegenstander uit Amsterdam. "De kracht, de arrogantie en zelfverzekerdheid van Ajax… Ze straalden onoverwinnelijkheid uit." En dat bleek. Ajax won in Belgrado dankzij een vroege goal van Rep met 1-0. "We voelden ons machteloos en konden het niet omdraaien", vertelt Capello in de Ajax-documentaire.
De middenvelder die later nog zou uitgroeien tot een zeer gerespecteerd en succesvol trainer, herinnert zich vooral nog een - voor de Italianen - pijnlijk moment na de wedstrijd. "Na afloop stonden de twee spelersbussen buiten het stadion geparkeerd. Wij zaten al in de bus en de spelers van Ajax kwamen aangelopen. Ze kwamen met de beker aangelopen en smeten ‘m zo in de bus. Alsof ze wilden zeggen: zo dat was er weer eentje. Dat heeft mij nog het meeste pijn gedaan…"
Ajax was wel wat gewend in die gouden periode in de clubhistorie. Het winnen de belangrijkste Europese trofee wende blijkbaar snel voor de beste lichting Ajacieden ooit. "We hebben nog een rondje om de sintelbaan gelopen en ’s avonds zijn we nog op stap geweest", vervolgt Rep vrij droog in de Ajax Doc.
Toch overheerst vijftig jaar na dato nog altijd de trots, bekent Mulder tot slot. "Het is een enorme trip geweest. Misschien gebeurt dit nooit meer. Ajax heeft de naam van een instituut, maar ik vond het vooral ook een hele fijne club met Amsterdamse gezelligheid."
Ajax Doc 'Ajax 1972: de beste finale'
In 2022 blikten we ook terug op de Europese zegetocht van de ploeg van trainer Stefan Kovács in het seizoen 1971/1972. Dat leverde de Ajax Doc ‘Ajax 1972: de beste finale’ op. De Amsterdamse club won dat seizoen zijn tweede Europa Cup I door in De Kuip Internazionale te verslaan. Mister Ajax Sjaak Swart, Marco van Basten, Heini Otto en fysiotherapeut Salo Muller kijken in 'Ajax 1972: De beste finale' ieder op hun eigen manier terug op de onvergetelijke eindstrijd in Rotterdam.
Twee treffers van de eeuwige nummer veertien
Aan de hand van Cruijff veroverde Ajax op 31 mei 1972 de Europa Cup I. In Rotterdam werd Internazionale met 2-0 verslagen door twee treffers van de eeuwige nummer veertien. "De beste finale die ik ooit heb gezien", vindt Swart. De rechtsbuiten genoot van het aanvallende spel van zijn ploeg. "Het was echt een mooie wedstrijd. We waren veel sterker dan Inter." De documentaire schetst ook een fraai tijdsbeeld. Daags na het gewonnen duel stond Swart alweer om elf uur in zijn sigarenzaak. "Klanten kwamen me feliciteren en een praatje maken."
Van Basten was zeven jaar toen hij als jong ventje de finale volgde en genoot van een geniale Cruijff. Nu, vijftig jaar later, bekijkt de oud-Ajacied de eindstrijd in De Kuip opnieuw. "Alle spelers van toen waren idolen. Johan stak boven iedereen uit, alles wat hij deed was ontzettend effectief. Ik deed hem altijd na op straat."
Gemoedelijke sfeer
Otto, die later actief was voor FC Amsterdam, beleefde het duel in De Kuip als fan. Vanuit station Amsterdam Centraal bewandelde hij nogmaals dezelfde weg naar het stadion van Feyenoord. "Iedereen was in het rood-wit en in de trein was het al een groot feest’’, vertelt de latere Ajax-trainer en clubambassadeur. "We gingen vol goede moed naar Rotterdam. Na afloop kwam iedereen het veld op, dat kon toen gewoon en ging heel gemoedelijk."
Ajax Doc 'Ajax 1971: de eerste Europa Cup'
In de Ajax Doc ‘Ajax 1971: de eerste Europa Cup’ gaan enkele hoofdrolspelers van toen terug in tijd. Heinz Stuy, Swart én doelpuntenmaker Arie Haan vertellen hoe zij de finale tegen Panathinaikos hebben beleefd. Ook deze Ajax Doc bevat unieke beelden. Zo ziet de kijker onder meer Cruijff na afloop van de finale dollen in de kleedkamer. Ook het bezoek van de Ajacieden van Rinus Michels aan de koninklijke familie is vastgelegd, net als de rondrit door Amsterdam met de eerste ‘Cup met de Grote Oren’. De schitterende beelden worden afgewisseld met legendarische anekdotes.
'Die komen allemaal voor mij'
Zo keek doelman Stuy zijn ogen uit toen hij op die gedenkwaardige avond voor de eerste keer het veld betrad. "Er zaten dertig- tot veertigduizend Ajax-supporters in het Wembley-stadion. Het enige wat ik dacht toen ik het veld op kwam, was: die komen allemaal voor mij."
Dankzij doelpunten van Dick van Dijk en Haan won Ajax op 2 juni 1971 voor de eerste keer de belangrijkste Europese prijs. Invaller Haan tekende voor de 2-0. De op dat moment 22-jarige Groninger schoot zichzelf daarmee voor altijd in de geschiedenisboeken. Haan: "Dan hoor je erbij, hè? Voor mij was het fantastisch dat ik die goal maakte. Als je medespelers dan op je duiken weet je hoe belangrijk en mooi dat moment is."
In deze Ajax-documentaire komen ook drie Ajax-fans aan het woord die na het fluitsignaal spontaan het veld op renden. "Het gebeurde allemaal in de euforie. Het was een soort impuls. We waren niet te houden."
Stuy en Swart
Voor Stuy is de Europese triomf van 1971 nog altijd de mooiste uit zijn carrière. "Veertigduizend Ajax-supporters zaten op de tribune met één verlangen: ze wilden de Europa Cup 1 winnen na de verloren finale in 1969 tegen AC Milan. Dat gebeurde nu. De mensen waren verschrikkelijk blij."
Ook Swart is ruim een halve eeuw later nog altijd ontzettend trots op het elftal dat in 1971 de club zijn eerste Europa Cup I bezorgde. Het is tegelijk ook een liefdesbetuiging van Mister Ajax aan alle Ajacieden die de trilogie realiseerden. "Wij waren een team. Er is nooit een moment geweest dat we geen team waren met elkaar. Anders kan je niet al die bekers winnen."
